Het klinkt als een prachtig plan: een fietsroute waar niet of nauwelijks hellingen in zitten, in een landelijke omgeving, op een historisch tracé, met aansluiting op de Vennbahn in Duitsland, zodat je vanuit Maastricht door kunt fietsen naar Luxemburg. Als je je daar niet in verdiept, dan kun je er alleen maar over juichen. Zoom je echter in, dan zijn er toch wat haken en ogen.
Het tracé is weliswaar historisch interessant, maar ook al tachtig jaar niet meer gebruikt. In tachtig jaar gebeurt er veel, zeker als je de natuur zijn gang laat gaan en zeker als je dat doet in een gebied waaromheen landbouwgronden liggen. Het is dan ook niet voor niks dat delen van het voormalig tramtracé door de provincie tot Zilvergroen en zelfs Goudgroen natuurgebied zijn verklaard. Door die natuurgebieden zou dan nu asfalt gelegd moeten worden om de fietsers een natuurbeleving te bezorgen. Je er veel onderzoeken op loslaten om te kijken welke plantjes en beestjes precies in het gedrang komen, maar je gaat voorbij aan de waarde van vrije natuur binnen een gecultiveerd landschap, als vluchtplek, als paar-, baar- en groeigebied, als reisroute van bijzondere maar ook van gewone wilde beestjes. Waarom zou de mens overal moeten komen?
Het grootste gedeelte van dit fietsplan loopt echter over bestaande weg. Dat strookt niet met het beeld dat mensen hebben van een fietsroute als de Vennbahn, die immers echt over een treinbaan is aangelegd en waar het fietsverkeer nauwelijks met het andere wegverkeer te maken krijgt. Om hier te bereiken wat de Vennbahn biedt, zouden de wegen op zijn minst autoluw gemaakt moeten worden: alleen voor bestemmingsverkeer. Dat is niet het geval. Er wordt gedacht aan verkeersmaatregels als rode fietspaden, want voor aparte fietspaden naast die wegen is geen ruimte en geen geld. Rode fietspaden roepen misschien een gevoel van veiligheid op, maar garanderen die niet echt, zeker niet op drukke momenten. Drukker wordt het er zeker. Door zo'n route gaan immers meer mensen op hetzelfde weggetje fietsen, in plaats van dat ze zich, via bijvoorbeeld fietsknooppunten, over het gebied verspreiden.
En de aansluiting op die Vennbahn, hoe zit het daarmee? Na Vaals rijd je Aken in en daar zul je doorheen moeten om bij de Vennbahn te komen. Of Aken iets gaat ondernemen om daar een veilige weg voor te bereiden is onzeker. Ze hebben het realisatieakkoord niet mee ondertekend. De reden daarvoor zou zijn dat Aken niet wil betalen aan het Nederlands gedeelte. Dat zou toch geen belemmering hoeven zijn. Ook die afspraak kun je in een akkoord opnemen, met daarnaast de garantie dat ze wel een route realiseren op het eigen grondgebied als veilige verbinding tussen Vaals en de Vennbahn. Nu is er niks vastgelegd.
Daar tenslotte bij opgeteld dat de financiële onderbouwing van het plan voor ongeveer de helft van de raming slechts gedekt is met goede bedoelingen zonder harde toezeggingen. Dan is het misschien toch beter om ons eens op het hoofd te krabben en ons af te vragen of het echt een goed plan is.
Is het de moeite van alle ingrepen in het gebied, mogelijke overlast en verkeersdrukte waard?
GroenLinks Eijsden-Margraten denkt van niet.